Fenoui
Foeniculum vulgare subsp. vulgare
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Fenoun.
Noms en français : Fenouil, Fenouil commun.
Descripcioun :Lou fenoui, es uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo e lis ermas. Se recounèis à si flour jauno e au goust anisa de si flour, fueio o grano. Coumpara pamens emé lis àutris Apiaceae di flour jauno, s'avès pòu de vous engana.
Usanço :Se manjon li jóuini fueio, forço goustouso, en ensalado. Li cambo e li fueio se meton dins lou bouto-à-couiro. Li grano soun bono coume assabourin. Ajudo à lucha contro lou gounflige (carminativo). Pèr acò bouta à macera li flour dins l'aigardènt quàuqui semano, ço que dounara la "fenouieto". Se pren pèr digeri e "acò fai petia" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se pòu prendre peréu en tisano pèr lis enfant.
Port : Grando erbo
Taio : 2 à 2,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Foeniculum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Jun à avoust
Liò : Garrigo
- Ermas
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Foeniculum vulgare subsp. vulgare Mill., 1768
Rapounchoun(-mita-redoun)
Phyteuma hemisphaericum
Campanulaceae
Nom en français : Raiponce hémisphérique.
Descripcioun :Aquéu rapounchoun tèune d'auto mountagno trachis dins li pelouso e roucas. Èi gaire coumun au nostre e se pòu counfoundre emé d'àutri meno coume lou rapounchoun-redoun. Se li fueio basalo espatulado an souvènt despareigu à la flourido, lis autro soun primo e tóuti en long (fotò). Li bratèio soun en triangle.
Usanço :Sèmblo que li rapounchoun soun tóuti manjadis, majamen li jóuini brout emai li racino poupouso cuecho.
Port : Erbo
Taio : 3 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phyteuma
Famiho : Campanulaceae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1600 à 3200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pelouso
- Roucas
- Champino
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuroupenco
Ref. sc. : Phyteuma hemisphaericum L., 1753